Windows 10 od początku wzbudzał wiele obaw, jeśli chodzi o podejście do kwestii prywatności, wskutek czego Microsoft zaczął udoskonalać funkcje zarządzania prywatnością i przy każdej kolejnej aktualizacji możliwości te są coraz większe. Największy przełom nastąpił chyba dopiero w April 2018 Update, w którym dodano potężną przeglądarkę danych diagnostycznych i bardzo drobiazgowe funkcje kontroli uprawnień. Kolejne funkcje z tego zakresu pojawią się również w nadchodzącym October 2018 Update. Dziś pokażemy Wam, jak używać tych funkcji. Okazuje się to całkiem łatwe i intuicyjne. Jeśli interesuje Was prywatność, warto poświęcić parę minut, aby dopasować ustawienia w tym zakresie do swoich potrzeb.
Jak wyłączyć śledzenie dla reklam?
Pierwsze miejsce na liście obaw związanych z prywatnością w Windows 10 zajmuje gromadzenie danych w trakcie przeglądania sieci. Dane te tworzą profil zainteresowań użytkownika, który używany jest przez reklamodawców, by docierać do odpowiedniego targetu. W Windows 10 odbywa się to poprzez identyfikator treści reklamowych. Funkcja ta gromadzi dane nie tylko z przeglądarki, ale również z innych aplikacji.
Jak to działa? Reklamy ukierunkowane to reklamy, które naszym zdaniem będą Cię interesować i będą dla Ciebie przydatne — opieramy się przy tym na danych z Twoich urządzeń i innych danych, które nam udostępniasz, w tym Twoich wyszukiwaniach, odwiedzinach witryn oraz często czytanych przez Ciebie tematach - wyjaśnia Microsoft. Jeśli na przykład wyszukujesz hasło „luksusowe samochody” w usłudze Bing, możemy użyć Twojego zapytania wyszukiwania, aby pokazać Ci reklamę producenta samochodów luksusowych, gdy odwiedzasz witrynę internetową MSN lub korzystasz z usługi MSN Mobile.
Śledzenie naszych poczynań dla celów reklamowych możemy wyłączyć. Aby to zrobić, włączamy aplikację Ustawienia i wchodzimy do sekcji Prywatność. Tam w zakładce Ogólne odszukujemy przełącznik pod opcją Zezwól aplikacjom na używanie identyfikatora treści reklamowych... i upewniamy się, że jego stan to Wyłączone - jak na zrzucie ekranu poniżej.
Aby uzyskać całkowitą pewność, że nie jesteśmy śledzeni, możemy również udać się na stronę Pulpitu nawigacyjnego prywatności i przejść do zakładki Ustawienia reklam. Znajdują się tam dwie ważne opcje:
- Ukierunkowane reklamy: konto Microsoft
- Ukierunkowane reklamy: ta przeglądarka
W obu przypadkach upewniamy się, że ustawienia są wyłączone (przełącznik ustawiony na Wył.).
Jak wyłączyć śledzenie lokalizacji?
Gdziekolwiek się udamy, Windows 10 wie, gdzie jesteśmy. Niektórym to nie przeszkadza, ponieważ system na podstawie danych o lokalizacji dostarcza nam bardziej adekwatnych informacji, takich jak prognoza pogody, restauracje w pobliżu itd. Jeśli jednak nie chcemy, by śledzono naszą lokalizację, możemy powiedzieć "Stop".
W tym celu znów uruchamiamy Ustawienia i wchodzimy do sekcji Prywatność, a następnie do zakładki Lokalizacja. Przełącznik widoczny jest tylko przy jednej opcji - Usługa lokalizacyjna. Upewniamy się, że jest on wyłączony.
Tak skonfigurowane ustawienia lokalizacji blokują do niej dostęp wszystkim aplikacjom. Jeśli jednak chcemy, aby niektóre aplikacje (np. Mapy, Pogoda) korzystały z tych danych, powyższą opcję pozostawiamy włączoną, ale zjeżdżamy niżej i na liście Wybierz aplikacje, które mogą korzystać z dokładnych informacji o Twojej lokalizacji ustawiamy przełączniki ręcznie dla każdej aplikacji z osobna.
Warto też wiedzieć, że nawet jeśli wyłączyliśmy usługi lokalizacyjne, to ich historia nadal jest przechowywana na tym urządzeniu. Możemy ją usunąć w każdej chwili. W tym celu, ciągle pozostając na tej samej stronie, zjeżdżamy niżej do sekcji Historia lokalizacji i klikamy przycisk Wyczyść.
Jak wyłączyć historię aktywności?
Windows 10 April 2018 Update wprowadził do systemu nową funkcję o nazwie Timeline. Jest to użyteczne narzędzie, które pozwala nam powrócić do wcześniej wykonywanych czynności - wystarczy przewinąć oś czasu albo użyć wyszukiwarki, by znaleźć aktywności lub otwarte pliki, z którymi pracowaliśmy na tym lub innym naszym urządzeniu z Windows 10. Oczywiście aby Timeline wiedział, jakie aktywności nam wyświetlić, musi je najpierw zapisać i przechowywać w chmurze.
Jeśli taka wizja prowadzenia dziennika aktywności nas przeraża, możemy odciąć Timeline od naszych poczynań. W tym celu znów uruchamiamy Ustawienia i wchodzimy do sekcji Prywatność, a następnie do zakładki Historia aktywności.
Znajdują się tam dwie opcje, które odznaczamy:
- Zezwól systemowi Windows na zbieranie moich działań z tego komputera
- Zezwól systemowi Windows na synchronizowanie moich działań z tego komputera z chmurą
Nawet jeśli Windows nie gromadzi już danych o aktywnościach, to jeśli funkcja była wcześniej włączona, nasza historia nadal jest przechowywana. Aby ją usunąć, pozostajemy na tym samym ekranie Ustawień i zjeżdżamy niżej do sekcji Wyczyść historię działań, po czym klikamy Wyczyść. Trzeba zaznaczyć, że jeśli korzystamy z wielu urządzeń z Windows 10, historię aktywności musimy wyłączyć na każdym z nich z osobna.
Jak zmienić konto Microsoft na lokalne konto użytkownika?
Kiedy używamy konta Microsoft, by logować się w Windows 10, możemy synchronizować ustawienia z naszymi innymi urządzeniami z Windows. W takim scenariuszu ustawienia wprowadzone na PC będą wprowadzone także na laptopie itd. Informacje o nich muszą być jednak najpierw pozyskane. Jeśli nie chcemy, by tak było, do systemu Windows możemy logować się za pomocą nie konta Microsoft, a konta lokalnego.
W tym celu uruchamiamy Ustawienia i wchodzimy do sekcji Konta, a następnie w zakładce Twoje informacje klikamy napis Zamiast tego zaloguj się za pomocą konta lokalnego.
Zostaniemy wówczas poproszeni o potwierdzenie operacji bieżącym hasłem do logowania. Następnie w okienku Przełącz na konto lokalne podajemy nową nazwę użytkownika i nowe hasło. Od tej pory przy logowaniu do Windows 10 będziemy już używać konta lokalnego. Trzeba jednak pamiętać, że bez zalogowania się kontem Microsoft nie można korzystać z OneDrive ani też pobierać płatnych aplikacji z Microsoft Store.
Jak zmienić uprawnienia aplikacji?
Aplikacje instalowane na komputerze z Windows mają potencjał naruszania naszej prywatności. Niektóre z nich wymagają do działania zgody użytkownika na dostęp do kamery, mikrofonu, lokalizacji, kontaktów, wiadomości i aplikacji w tle. Począwszy od April 2018 Update, użytkownik może konfigurować te uprawnienia w bardzo drobiazgowy sposób dla każdej aplikacji UWP.
By zmienić uprawnienia, uruchamiamy Ustawienia i wchodzimy do sekcji Aplikacje i funkcje. W sekcji po prawej stronie znajduje się lista aplikacji. Wybieramy którąś z nich - w naszym przypadku jest to Skype - klikamy ją, a następnie napis Opcje zaawansowane.
Teraz za pomocą przełączników możemy ustalić, które uprawnienia przysługują danej aplikacji.
Jak kontrolować i usuwać dane diagnostyczne?
Przeglądarka danych diagnostycznych to aplikacja, która pozwala przeglądać dane diagnostyczne, które przesyłane są z naszego urządzenia firmie Microsoft. Przeglądarka grupuje te informacje w kategorie, bazując na tym, jak są wykorzystywane przez Microsoft. By zacząć z niej korzystać, przechodzimy do Ustawień > Prywatność > Diagnostyka i opinie i włączamy przełącznik na Włączone. Uruchomi się wówczas Sklep Microsoft, z którego pobieramy aplikację Diagnostic Data Viewer.
Na tej samej stronie możemy zdecydować, czy chcemy przesyłać tylko podstawowe, czy też pełne dane diagnostyczne.
Również na tej samej stronie możemy wyłączyć dwie inne opcje związane z diagnostyką: Ulepsz rozpoznawanie pisma odręcznego i wpisywania oraz Dostosowane środowisko.
Wiemy już, że w April 2018 Update pojawiły się wyczekiwane ustawienia dające użytkownikowi pełny wgląd i kontrolę nad tzw. danymi diagnostycznymi (telemetrycznymi). Strategia przejrzystości i kontroli oznacza również, że użytkownicy mogą też usuwać dane diagnostyczne zebrane przez Microsoft na danym urządzeniu. Opcja Usuń znajduje się w Ustawieniach > Prywatność > Diagnostyka i opinie > Usuń dane diagnostyczne.
Więcej informacji o przeglądaniu i filtrowaniu danych diagnostycznych znajdziecie tutaj.
Jak używać Pulpitu nawigacyjnego prywatności?
Pulpit nawigacyjny prywatności został już przez nas wcześniej wspomniany w punkcie o ukierunkowanych reklamach. Oczywiście to nie jedyne jego zastosowanie! Jak wyjaśnia Microsoft:
W firmie Microsoft jesteśmy zdania, że ochrona prywatności polega przede wszystkim na zapewnieniu użytkownikom kontroli oraz udostępnieniu im narzędzi i informacji koniecznych do podejmowania świadomych decyzji. W tej witrynie internetowej możesz zarządzać swoimi ustawieniami prywatności dotyczącymi używanych przez Ciebie produktów i usług firmy Microsoft. Możesz tu także wyświetlać i czyścić dane zapisywane przez nas w chmurze.
Wchodząc na stronę Pulpitu, aby używać jego ustawień, logujemy się za pomocą konta Microsoft. Dwie pierwsze opcje, z którymi warto się zapoznać, to Wyświetl i wyczyść historię przeglądania oraz Wyświetlanie i czyszczenie historii wyszukiwania. Trzeba jednak wiedzieć, że ta druga opcja wiąże się tylko z Internet Explorerem i Microsoft Edge, nie obejmuje natomiast Chrome czy Firefoksa.
Pozostałe opcje na tej stronie, które mogą nas zainteresować, to:
- Wyświetl i wyczyść aktywność lokalizacji (nie dotyczy historii lokalizacji na urządzeniach innych niż te z Windows!)
- Wyświetl i wyczyść aktywność głosową
- Przejrzyj i wyczyść aktywność medialną
- Przejrzyj i wyczyść aktywność związaną z aplikacjami i usługami
- Wyczyść dane o wydajności produktów i usług
- Edytuj dane Cortany
- Wyświetl ustawienia połączenia z LinkedIn
- Edytuj dane w aplikacji Microsoft Health
Wszystkie te opcje dają natychmiastowy wgląd w historię danej aktywności (jeśli takowa została zapisana) i możliwość usunięcia jej w całości lub tylko poszczególnych wpisów, jak np. odwiedzenie konkretnej strony internetowej bez czyszczenia pozostałej historii.
Jak jeszcze możemy chronić prywatność?
Aby dokładniej lub od innej strony podejść do zagadnienia prywatności, najlepiej zacząć od eksploracji dalszych opcji w Ustawieniach > Prywatność. W menu po lewej znajduje się sekcja Uprawnienia aplikacji, a pod nią obszerna lista uprawnień, takich jak dostęp do powiadomień, informacji o koncie, historii połączeń, diagnostyki aplikacji, dokumentów, obrazów, wideo, systemu plików, urządzeń radiowych, innych urządzeń itd. Każdy z tych punktów po kliknięciu oferuje własne precyzyjne ustawienia dotyczące uprawnień ogólnych, ale też uprawnień dla poszczególnych aplikacji. Różni się to od wcześniejszego sposobu tym, że zamiast konfigurować uprawnienia dla danej aplikacji, konfigurujemy tu aplikacje dla danego uprawnienia.
Jak pewnie zauważyliście, wszystkie powyższe porady dotyczą ustawień w samym systemie Windows. Prywatność może (i powinna) być pojmowana szerzej, z uwzględnieniem tego, jak poruszamy się po sieci, jakie dane udostępniamy w Internecie i oczywiście tego, w jaki sposób jesteśmy chronieni przed naruszeniem prywatności przez złośliwe oprogramowanie i niebezpieczne strony internetowe. Tutaj - mówiąc krótko - na scenę wchodzą funkcje zabezpieczeń w Windows 10, na czele z pakietem chroniącym Windows Defender, który pod koniec zeszłego roku uzyskał 100% skuteczności w kilku prestiżowych testach. Można więc rzec, że przed wieloma zagrożeniami jesteśmy chronieni automatycznie, bez konieczności doinstalowywania czegokolwiek, nawet będąc tego nieświadomymi. Jeśli jednak wolelibyśmy oddać bezpieczeństwo i prywatność naszego systemu w ręce innego dostawcy, zawsze możemy użyć któregoś z polecanych pakietów chroniących.
