System operacyjny Windows Vista został wyposażony w nowy instalator, który ma ułatwić i usprawnić instalację na komputerze. Dzięki dodatkowym narzędziom, możemy dowolnie konfigurować ten proces, dopasowując go do naszych, unikalnych potrzeb. Zapoznamy się z opcjami aktualizacji systemu, oraz dowiemy się, jak bezboleśnie dokonać przeniesienia plików i ustawień do komputera pracującego pod kontrolą Windows Vista. Microsoft oferuje użytkownikom wiele dodatkowych narzędzi, dzięki którym dokonamy między innymi modyfikacji pliku obrazu instalacji (Install.wim) oraz spersonalizujemy proces, poprzez zbudowanie odpowiedniego pliku odpowiedzi (answer file). Czynności te warto najpierw wykonać w środowisku testowym, aby zaznajomić się z nowymi sposobami instalacji, a dopiero później proces wdrażania przeprowadzić na innych komputerach.
Zajmiemy się dwoma znaczeniami tego zagadnienia: "czystą" instalacją Windows na komputerze oraz aktualizacją istniejącego systemu operacyjnego.
Wymagania instalacyjne:
- Komputer z procesorem klasy 1 GHz (zalecane) lub lepszy; 800 MHz wymagane minimalnie (jedno- lub wielo-rdzeniowy); rodzina Intel Pentium/Celeron, lub AMD Athlon/Duron, lub kompatybilny.
- 512 MB RAM, lub więcej zalecane.
- 15 GB wolnej przestrzeni dyskowej.
- Karta graficzna zgodna ze sterownikami Windows Display Driver Model (WDDM), wykorzystywanymi w Windows Vista.
- Napęd DVD.
Instalacja Windows Vista
Instalacja na nowym komputerze
Jeśli nabyliśmy nowy komputer oznaczony jako Windows Vista Ready, możemy dokonać na nim instalacji. Proces ten został bardzo uproszczony w porównaniu do wcześniejszych wersji Windows. Wkład użytkownika został ograniczony do minimum. Włączamy komputer i wkładamy do niego nośnik DVD produktu. Instalator uruchomi się automatycznie. W pierwszym kroku podajemy język instalacji, oraz opcje regionalne i językowe. W następnym module klikamy na Instaluj teraz (Install now), a następnie wpisujemy klucz produktu, na podstawie którego zostanie zainstalowana wybrana edycja Windows Vista.
Dodatkowo zostawiamy zaznaczoną opcję Automatycznie aktywuj Windows kiedy jestem online (Automatically activate Windows when I'm online), jeśli chcemy, aby aktywacja systemu została przeprowadzona po nawiązaniu połączenia internetowego. Klikamy Dalej (Next). W następnym oknie czytamy i akceptujemy umowę licencyjną, a potem wskazujemy na czystą instalację (Custom (advanced). Moduł Gdzie chcesz zainstalować Windows? (Where do you want to install Windows?) jest miejscem, gdzie dokonujemy podstawowych czynności przygotowujących dysk twardy do instalacji Windows. Klikając Opcje dysku a następnie Zaawansowane (Drive options, advanced), uzyskamy dostęp do większej ilości opcji związanych z formatowaniem dysku komputera. Tworzymy partycję dla Windows, a następnie wskazujemy ją i naciskamy Dalej (Next). I to wszystko. Prawda, że proste? Teraz czekamy aż instalator ukończy pracę, resetując przy tym kilkakrotnie komputer.
Aktualizacja do Windows Vista
Możemy także zaktualizować starszy system Windows, do nowszej wersji. Proces ten możemy przeprowadzić dla następujących wersji:
- Windows XP SP2
- Windows Vista
Przed rozpoczęciem aktualizacji, powinniśmy utworzyć kopię zapasową ważnych danych, lub umieścić je w bezpiecznej lokalizacji. Krok ten jest opcjonalny, jednakże warto go wykonać. Możemy zrobić to na kilka sposobów. Poniższa lista przedstawia parę sugestii:
- Windows Backup lub inne oprogramowanie do tworzenia kopii zapasowej.
- Skopiowanie ważnych danych do folderu sieciowego.
- Wypalenie danych na krążku CD lub DVD.
- Kopia zapasowa na zewnętrznym dysku twardym.
Spójrzmy także na tabelę, która podpowie nam, którą wersję Windows XP można zaktualizować do danej edycji Windows Vista.
| Wersja | Home Basic | Home Premium | Business | Ultimate |
|---|---|---|---|---|
| Windows XP Professional | Nie | Nie | Tak | Tak |
| Windows XP Home | Tak | Tak | Tak | Tak |
| Windows XP Media Center | Nie | Tak | Nie | Tak |
| Windows XP Tablet PC | Nie | Nie | Tak | Tak |
| Windows XP Professional x64 | Nie | Nie | Nie | Nie |
Uruchamiamy instalatora Windows Vista wkładając nośnik DVD, w czasie gdy Windows jest uruchomiony. Jeśli program autorun nie otworzy modułu Instaluj teraz (Install now), otwieramy folder napędu DVD i klikamy dwa razy na plik setup.exe. Naciskamy Dalej (Next), aby rozpocząć proces instalacji. Następnie Idź online, aby pobrać ostatnie aktualizacje (zalecane) (Go online to get latest updates for installation (recommended)), żeby uzyskać wszystkie krytyczne poprawki dla Windows Vista. Ten krok jest opcjonalny. Jeśli chcemy go pominąć, to klikamy Nie pobieraj aktualizacji teraz (Do no get the latest updates for installation). W module Klucz Produktu (Product Key) wpisujemy ID produktu, które znajdziemy na opakowaniu Windows Vista. Potwierdzamy poprzez Dalej (Next). Czytamy i akceptujmy umowę licencyjną. Zaznaczamy Akceptuję umowę licencyjną (I accept license terms) i klikamy Dalej (Next). Naciskamy Aktualizuj (Upgrade), aby przeprowadzić aktualizację istniejącej instalacji Windows. Instalator Windows Vista będzie kontynuował bez dalszej interakcji użytkownika, uruchamiając ponownie parę razy komputer.
Migracja do Windows Vista
Migrację do Windows Vista możemy przeprowadzić, jeśli dysponujemy komputerem z zainstalowaną jedną z wcześniejszych wersji Windows, zawierającą aplikacje, ustawienia i dane, które zostaną przeniesione do nowego systemu. Narzędzia migracyjne przewidują trzy opcje do transferu plików i ustawień w nowym systemie, a mianowicie poprzez:
- Połączenie sieciowe
- Nośniki wyjmowalne (karta pamięci lub dysk zewnętrzny)
- CD lub DVD
Wybierając metodę transferu, musimy zdecydować się na jedno z narzędzi migracyjnych. Windows Easy Transfer, wbudowany w Windows Vista, może być użyty do przeniesienia ustawień i plików wszystkich użytkowników z jednego komputera na nową jednostkę.
Windows Easy Transfer
Uruchamiamy Windows Easy Transfer na komputerze z Windows Vista, poprzez menu Start/Wszystkie Programy/Akcesoria/Narzędzia systemowe/Windows Easy Transfer (Start/All Programs/Accessories/System Tools/Windows Easy Transfer), a następnie używamy kontrolki Dalej (Next). Jeżeli mamy otwarte jakiekolwiek programy, zostaniemy poproszeni o ich zamknięcie. Możemy zapisać stan pracy w każdym programie z osobna i dopiero wtedy pozamykać je oddzielnie, lub kliknąć Zamknij wszystkie (Close All) w Windows Easy Transfer, aby zakończyć działanie wszystkich aplikacji jednocześnie. Następnie klikamy przycisk Dalej (Next). Uruchamiamy Uruchom Nowy (Start new), aby rozpocząć proces przygotowania zbierania informacji z danego komputera. Klikamy To jest mój nowy komputer (This is my new computer). Wybieramy lokalizację docelową dla plików. Następnie zdecydujmy, czy chcemy stworzyć kreatora plików na CD lub DVD, wyjmowalnym nośniku lub na dysku sieciowym.
Aby móc skorzystać z dwóch pierwszych metod zapisu, musimy dysponować odpowiednim napędem w komputerze, który wspiera metody zapisu na wymienionych nośnikach. Wpisujemy ścieżkę i nazwę folderu, w którym Windows Easy Transfer zapisze pliki. Domyślnie jest to C:\migwiz. Następnie uruchamiamy Windows Easy Transfer na komputerze, z którego mamy zamiar dokonać przeniesienia plików i ustawień, poprzez wskazanie wyjmowalnego nośnika lub napędu sieciowego, zawierającego pliki kreatora, a następnie klikamy dwa razy migwiz.exe. Jeżeli mamy otwarte jakiekolwiek programy, zostaniemy ponownie poproszeni o ich zamknięcie. Klikamy Dalej (Next) i definiujemy metodę transferu. Naciskamy Wszystko - konta użytkowników, pliki i ustawienia (zalecane) (Everything - all user accounts, files, and program settings (recommended)), aby rozpocząć transfer wszystkich zgromadzonych plików i ustawień. Możemy także zdecydować, które dokładnie mają zostać poddane przeniesieniu, klikając Tylko konta, pliki i ustawienia mojego użytkownika (Only my user account, files, and program settings) lub Niestandardowe (Custom). Przeglądamy listę plików i ustawień do transferu, następnie klikamy Start, aby rozpocząć proces. Naciskamy Zamknij (Close), kiedy Windows Easy Transfer zakończy pracę.
Instalacja nienadzorowana
Instalację Windows Vista możemy także w prosty sposób spersonalizować i w ten sposób zaoszczędzić sobie czasu, zwłaszcza gdy mamy zamiar instalować system na wielu komputerach.
Co będziemy potrzebowali:
- DVD produktu Windows Vista
- Windows Automated Installation Kit (Windows AIK)
- Połączenie sieciowe do symulacji rozmieszczenia
- Dyskietkę lub urządzenie pamięci przenośnej, jak np. pendrive
- Jedną czystą, zapisywalną płytę CD
| Nazwa | Opis |
|---|---|
| Windows System Image Manager (Windows SIM) | Narzędzie to umożliwia tworzenie pliku odpowiedzi (Unattend.xml) i udziału sieciowego, lub modyfikację zawartych plików w zestawie konfiguracyjnym. |
| answer file | Plik tekstowy, który opisuje zasady serii skrzynek dialogowych graficznego interfejsu użytkownika (GUI). |
| catalog | Katalog (.clg) jest plikiem binarnym zawierającym stan ustawień i pakietów w obrazie Windows. |
| Windows Preinstallation Environment (Windows PE) | Minimalny 32-bitowy system operacyjny z podstawowymi usługami, wbudowanymi w jądro Windows. Windows PE używany jest tylko do preinstalacji i wdrażania Windows. |
| ImageX | Narzędzie z linii poleceń, które przechwytuje, modyfikuje i używa obraz instalacyjny do umieszczenia na komputerze. |
| Windows Setup | Program instalacyjny systemu operacyjnego Windows. |
| System Preparation Tool (Sysprep) | Sysprep ułatwia tworzenie obrazu i przygotowuje go do wdrożenia na wielu komputerach docelowych. |
| Windows image | Pojedynczy, skompresowany plik zawierający zbiór plików i folderów, które duplikują instalację Windows na woluminie dyskowym. |
Budujemy plik odpowiedzi
Plik odpowiedzi jest to dokument, w którym zapisane są wszystkie ustawienia, jakie podajemy podczas instalacji systemu. Kiedy z niego korzystamy, instalator zamiast zadać nam kolejne pytanie, odczyta odpowiednie wartości z pliku odpowiedzi. Aby go zbudować, umieszczamy nośnik DVD produktu Windows Vista w lokalnym napędzie DVD-ROM. Przechodzimy do folderu \Sources w napędzie optycznym. Kopiujemy plik Install.wim do lokalizacji komputera, np. C:\Vista_instalacja. Uruchamiamy Windows SIM, klikając Start\Wszystkie programy\Microsoft Windows AIK, a następnie Image Manager. W menu File wybieramy Select Windows Image. Wskazujemy lokalizację, gdzie umieściliśmy plik Install.wim. W Select an Image, wybieramy odpowiednią wersję Windows Vista i zatwierdzamy przez Open, następnie w menu File klikamy New Answer File. Jeśli zobaczymy wiadomość, że katalog nie istnieje, naciskamy OK, aby stworzyć nowy. W Windows SIM, w panelu Windows Image, rozwijamy kontrolkę Component, aby wyświetlić dostępne ustawienia. Dodajemy komponenty do swojego pliku odpowiedzi, klikając prawym przyciskiem myszy na dodatku i wybierając odpowiednią konfigurację. W panelu Answer File, wszystkie dodane przez nas ustawienia są wyświetlane. Wybieramy i konfigurujemy każde z nich według poniższej tabeli:
| Komponent | Wartość |
|---|---|
| Microsoft-Windows-Setup\DiskConfiguration | WillShowUI = OnError |
| Microsoft-Windows-Setup\DiskConfiguration\Disk | DiskID = 0 WillWipeDisk = true |
| Microsoft-Windows-Setup\DiskConfiguration\Disk\CreatePartitions\CreatePartition | Extend – false Order = 1 Size = 15000 (W tym przykładzie zostanie utworzona partycja o rozmiarze 15 GB) Type = Primary |
| Microsoft-Windows-Setup \DiskConfiguration\Disk\ModifyPartitions\ModifyPartition | Active = true Extend = false Format = NTFS Label = OS_Install Letter = C Order = 1 PartitionID = 1 |
| Microsoft-Windows-Setup\ImageInstall\OSImage\ | WillShowUI = OnError |
| Microsoft-Windows-Setup\ImageInstall\OSImage\InstallTo | DiskID = 0 PartitionID = 1 |
| Microsoft-Windows-Setup\UserData | AcceptEula = true |
| Microsoft-Windows-Setup\UserData\ProductKey | Key = Product key WillShowUI = OnError |
| Microsoft-Windows-Shell-Setup\OOBE | HideEULAPage = true ProtectYourPC = 3 SkipMachineOOBE = true SkipUserOOBE = true |
Następnie zatwierdzamy ustawienia pliku odpowiedzi i zapisujemy go na nośniku. W Windows SIM, klikamy Tools, a następnie Validate Answer File. Wartości ustawień w pliku odpowiedzi są porównywane z dostępnymi w obrazie Windows. W menu File wybieramy Save Answer File. Zachowujemy plik odpowiedzi jako Autounattend.xml. Kopiujemy go do lokalizacji na nośniku przenośnym, takim jak np. dyskietka 3,5" lub pamięć USB.
Instalacja
Uruchamiamy komputer i umieszczamy w nim nośnik, zawierający plik odpowiedzi (Autounattend.xml), który wcześniej utworzyliśmy oraz DVD produktu Windows Vista. Restartujemy komputer ([CTRL+ALT+DEL]). Instalator Windows Vista przeszuka nośniki wyjmowalne, w celu odnalezienia pliku odpowiedzi. Kiedy instalacja dobiegnie końca, upewniamy się, że wszystkie ustawienia z pliku odpowiedzi zostały wprowadzone. Z wiersza poleceń wpisujemy następującą komendę:
C:\Windows\System32\Sysprep.exe /oobe /generalize /shutdown
Narzędzie Sysprep (Sysprep.exe) przygotuje obraz do przechwycenia, wyczyszczając ustawienia sprzętowe i użytkowników oraz pliki logów.
Przechwytywanie obrazu instalacji
W tym kroku stworzymy CD, z którego uruchomimy Windows PE. Użyjemy tego narzędzia aby przechwycić obraz instalacji, który następnie umieścimy w udziale sieciowym. Z wiersza poleceń uruchamiamy Copype.cmd, aby stworzyć lokalizację dla procesu budowania Windows PE.
Cd Program Files\Windows AIK\Tools\PETools\
Copype.cmd x destination
gdzie x może być: x86, amd64 lub ia64, a destination jest ścieżką dostępu, na przykład:
Copype.cmd x86 C:\WinPE_x86
Kopiujemy dodatkowe narzędzia, takie jak ImageX do lokalizacji procesu budowania Windows PE. Na przykład:
Copy “C:\Program files\Windows AIK\Tools\x86\imagex.exe” C:\WinPE_x86\iso\subfolder
gdzie subfolder jest każdym z folderów strukturalnych wymaganych przez narzędzie.
Używając notatnika lub innego edytora tekstowego, tworzymy następujący plik konfiguracyjny, a następnie zapisujemy go jako wimscript.ini:
[ExclusionList]
ntfs.log
hiberfil.sys
pagefile.sys
"System Volume Information"
RECYCLER
Windows\CSC
[CompressionExclusionList]
*.mp3
*.zip
*.cab
\WINDOWS\inf\*.pnf
Zapisujemy plik konfiguracyjny w tej samej lokalizacji, w której znajduje się ImageX. Na przykład:
C:\WinPE_x86\iso\subfolder
Tworzymy plik obrazu (.iso) używając narzędzia Oscdimg. Aby to zrobić, wpisujemy:
Cd Program Files\Windows AIK\Tools\PETools\
Oscdimg -n –bc:\winpe_x86\etfsboot.com c:\winpe_x86\ISO c:\winpe_x86\winpe_x86.iso
Wypalamy obraz (WinPE.iso) na czystym nośniku CD. W komputerze docelowym umieszczamy nośnik z Windows PE i uruchamiamy go ponownie . Windows PE wystartuje moduł wiersza poleceń. Przechwytujemy obraz głównej instalacji, używając ImageX, znajdującego się na nośniku optycznym. W linii poleceń wpisujemy:
D:\Tools\Imagex.exe /compress fast /capture C: C:\Myimage.wim "my Vista Install" /verify
Kopiujemy obraz do lokalizacji sieciowej. Na przykład w linii poleceń Windows PE, wpisujemy następujące polecenie i dostarczamy referencje sieciowe, aby otrzymać stosowny dostęp:
Net use Y: \\network_share\Images
Copy C:\Myimage.wim y:
Obraz głównej instalacji jest gotowy do wdrożenia z lokalizacji sieciowej na komputerach docelowych.
Rozmieszczanie obrazu z udziału sieciowego
W komputerze docelowym umieszczamy nośnik w Windows PE i uruchamiamy ponownie komputer. Windows PE wystartuje moduł wiersza poleceń. Używamy polecenia diskpart, aby sformatować dysk twardy i odzwierciedlić wymaganą konfigurację dysku. Z wiersza poleceń Windows PE wpisujemy:
diskpart
select disk 0
clean
create partition primary size=15000
select partition 1
active
format
exit
Kopiujemy obraz z udziału sieciowego na lokalny dysk twardy. Z linii poleceń Windows PE wpisujemy następujące polecenie:
net use Y: \\network_share\Images
copy Y:\Myimage.wim c:
Nakładamy obraz na dysk twardy używając ImageX, znajdującego się na nośniku Windows PE. Z linii poleceń Windows PE wpisujemy:
D:\Tools\Imagex.exe /apply C:\Myimage.wim c:
Obraz został umieszczony na komputerze docelowym. Sprzęt jest gotowy do użycia.
